ویدیوی رباتی که با سنسورهای روی بازوی خود مایع قرمز رنگی را از روی سطوح جمعآوری میکند و گفته میشود در حال تلاش برای زنده ماندن است، در فضای مجازی ایران وایرال شده است. اما آیا این ربات واقعا برای بقا تلاش میکند یا با نمایشی احساسی از سوی یک ربات ساده که کارش تمیز کردن مایعات است، روبهرو هستیم و کاربران شبکههای اجتماعی از آن یک قهرمان خیالی ساختهاند؟
در سال 2016 دو هنرمند چینی رباتی را طراحی کردند که با کمک سنسورهای نصب شده روی بازوی مکانیکی خود، مایع قرمز رنگی را از محیط اطرافش و در محدوده مشخصی جمعآوری میکند. این ربات در شبکههای اجتماعی و فضای مجازی توجه بسیاری از کاربران را به خود جلب کرده است. داستان از این قرار است که کاربران میگویند ربات مذکور برای بقا و زنده ماندن تلاش میکند و اگر نتواند مایع قرمز رنگ (که ادعا شده بود روغن است) را به سمت خود بکشد، میمیرد و تلاش ربات برای زنده ماندن را به تلاش انسان برای بقا تشبیه میکنند.
در ویدیوهای مختلفی که از ربات به اشتراک گذاشته شده، ربات بازوهای خود را در محفظه شیشهای حرکت میدهد، مایع قرمز رنگ را تمیز میکند و در نهایت سعی میکند محیط اطراف را تمیز کرده و همه مایع قرمز رنگ را در محدوده مشخصی نگه دارد تا در محیط اطراف پخش نشود. در واقع رباتی ساده برای تمیزکاری است که دیدگاههای کاربران به آن معنای متفاوتی بخشیده است.
اما سوال این است که آیا واقعا این ربات جنجالی برای بقا تلاش میکند؟ آیا اگر ربات نتواند مایع قرمز رنگ که شبیه خون است را به سمت خود بکشد، واقعا زنده نخواهد ماند؟ آیا طراحان این ربات، آن را برای تداعی تلاش برای بقا طراحی کردهاند؟ با نگاه کردن به این ربات چرا احساسات برخی افراد تهییج میشود و آیا این ربات واقعا میتواند تصویری از تلاش انسان برای بقا، امید به زندگی و تصویری دردناک از وضعیت انسان روی زمین را به تصویر بکشد یا این نتیجهگیریها تنها به ذهن خلاق نظارهکنندگان ماجرا مربوط میشود؟
داستان این ربات از کجا شروع شد؟
در سال ۲۰۱۶ دو هنرمند چینی به نامهای «سون یوان» و «پنگ یو» دست به ابتکار جالبی زدند و اثر هنری رباتیکی را با نام «Can't Help Myself» که برای موزه گوگنهایم در نیویورک سفارش داده شده بود، در محفظه شیشهای نصب کردند. این ربات به گونهای طراحی شده که مایع قرمز رنگی که تداعیکننده خون است، در اطرافش قرار دارد. گویی از بدن ربات خون خارج شده و ربات تلاش میکند خون را به بدنش بازگرداند. در نگاه اول اینطور به نظر میرسد که ربات دچار خونریزی شده و تلاش میکند با جمعآوری خون (یا روغن)، زنده بماند.
اما داستان از این قرار است که مایع قرمز رنگ در اطراف ربات توسط سنسورهای روی بازوی رباتیکی شناسایی میشود و اگر از محدوده مشخصی خارج شود، سنسورها آن را شناسایی کرده و با جاروبک مایع را به سمت ربات حرکت میدهند. مجددا مایع قرمز رنگ که سیال است جاری میشود و ربات همین کار را بارها و بارها تکرار میکند.
از سال ۲۰۱۶ تاکنون مراجعهکنندگان به موزه گوگنهایم با این ربات سرگرم میشوند و ربات همچنان همان کار تکراری را انجام میدهد. با این حال ویدیوی تلاشهای ربات در شبکههای اجتماعی با توضیحات جالبی به اشتراک گذاشته شده است.
کاربران درباره این ربات چه میگویند؟
برخی کاربران تلاش ربات را به تلاش انسان برای بقا تشبیه کرده و میگویند به همین شکل که این ربات برای زنده ماندن تلاش میکند، انسان نیز در وضعیت مشابهی قرار دارد. این گروه میگویند اگر ربات نتواند روغن از دست رفته (در واقع همان مایع قرمز رنگ) را به بدن خود بازگرداند، میمیرد و عمرش به پایان میرسد. البته در نظر داشته باشید که مایع قرمز رنگ به بدن ربات باز نمیگردد بلکه در اطراف بدنه قرار میگیرد و دوباره با خاصیت سیالگونهای که دارد جاری میشود تا سنسورها آن را شناسایی کنند و مجددا بازوهای رباتیکی وارد عمل شوند.
برخی دیگر از کاربران به نام ربات اشاره میکنند و میگویند نام این ربات هم به صورت تصادفی انتخاب نشده و نشان میدهد تلاش برای بقا در نهایت به نتیجهای نمیرسد و ربات نمیتواند کاری برای بقای خودش انجام دهد. همانطوری که انسان نیز نمیتواند برای جاودانگی خودش کاری از پیش ببرد.
برخی اما رویکرد دیگری دارند و میگویند ربات با وجودی که چند سال است همین کار را انجام میدهد، خسته نشده و امید به زندگی را از دست نداده است و با وایرال کردن ویدیو به موضوع امید به زندگی اشاره میکنند.
این ربات که به سادگی با سنسورهای روی بازوهای خود تنها روغنی قرمز رنگ را جمعآوری میکند تبدیل به سوژهای برای موضوعات مرتبط با بقای انسان تلاش برای حیات و همچنین امید به زندگی شده است. حتی گفته میشود احساسات برخی کاربران درگیر ربات شده و با این ربات احساس همدردی میکنند.
به نظر شما این ربات واقعا با چه هدفی طراحی شده است؟ آیا طراحان آن واقعا قصد داشتند موضوعات فلسفی را با حرکات نمایشی ساده یک ربات به تصویر بکشند یا اینکه این ربات با نام عجیب Can't Help Myself که دارد تنها برای حرکت نمایشی جمع کردن روغن قرمز رنگ طراحی شده است؟ در هر صورت اما میتوان گفت طراحان این ربات خلاق و موفق بودهاند چراکه چند سال پس از شروع به کار ربات و وایرال شدن ویدیوهای آن در ایران، ما اکنون در مورد آن صحبت میکنیم!