ایسنا/خراسان رضوی مدیر مرکز تیمز و پرلز ایران، جایگاه ایران را در بین سایر کشورها در مطالعات تیمز و پرلز مورد بررسی قرار داد.

مسعود کبیری امروز پنجشنبه ۱۸ آبان‌ماه، در همایش تخصصی بررسی مطالعات تیمز ۲۰۲۳ و پرلز ۲۰۲۱ که در محل پژوهشکده تعلیم و تربیت عباس‌زادگان مشهد برگزار شد، عنوان کرد: مطالعات تیمز و پرلز مطالعاتی هستند که به طور عمومی بر حوزه سیاستگذاری طراحی می‌شود و لزوما بر معلم تاکید ندارند. ما سعی کردیم در این ارائه بر حوزه معلمین متمرکز شویم.

وی در ادامه با ارائه مطالعات تیمز(۲۰۲۳) و پرلز(۲۰۲۱)، در حوزه‌های معرفی مطالعات و نتایج مطالعات در دو بخش بررسی عملکردی و راهکارهای موجود، افزود: پرلز به معنای مطالعه بین‌المللی پیشرفت سواد خواندن و تیمز به معنای مطالعه بین المللی پیشرفت علوم و ریاضی است.

مدیر مرکز تیمز و پرلز ایران در بخش اول ارائه بررسی مطالعات تیمز(۲۰۲۳) و پرلز (۲۰۲۱)، در خصوص مساله‌های اصلی پیدایش مطالعات بین‌المللی در این حوزه تاکید کرد: نیاز سیاستگذاران آموزشی به اطلاع از کیفیت آموزش در سطح کلی نظام آموزشی اولین مساله ما در این حوزه است.

کبیری ادامه داد: پس از آن کشورها در پنج دهه پیش به این نتیجه رسیدند که آیا امکان مقایسه در یادگیری دروسی که بافت ملی و بومی ندارد وجود دارد؟ در همین خصوص تلاش‌ها در سال ۱۹۶۷ توسط بزرگان علوم جهان آن زمان آغاز شد و نظامی بر این اساس تعریف شد. در سال ۱۹۹۵ این مطالعات به بلوغ رسید.

وی با اشاره به اینکه مطالعات تیمز وپرلز مهمترین مطالعات نهاد IEA است، تصریح کرد: این‌مطالعات بزرگترین و قدیمی‌ترین مطالعات در دنیا هستند. بهبود و ارتقای کیفیت آموزشی کشورهای شرکت کننده، هدف برگزاری آزمون‌های IEA است.

مدیر مرکز تیمز و پرلز ایران اضافه کرد: طراحی، هدایت و اجرای مطالعات تیمز و پرلز در ایران بر عهده مرکز ملی مطالعات تیمز و پرلز واقع در پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش است.

کبیری با اشاره به چرخه مطالعات تیمز و پرلز تشریح کرد: دوره مطالعات تیمز هر چهارسال و پرلز هر پنج سال است. همچنین نمونه‌های شرکت‌کننده‌ در این مطالعات و آزمون‌ها شامل ۶۴ کشور و ایالت در تیمز و ۶۱ کشور و ایالت نیز در پرلز است.در ایران تعداد ۸۰۳۵ دانش‌آموز از ۲۵۰ مدرسه در پایه چهارم و تعداد ۶۴۸۲ دانش‌آموز از ۲۵۰ مدرسه در پایه هشتم در این آزمون‌ها در سال ۲۰۱۵ شرکت کرده‌اند. همچنین نمونه‌گیری‌ها به صورت دومرحله‌ای خوشه‌ای طبقه‌ای با شیوه تصادفی pps از میان کلیه دانش‌آموزان در پایه‌های مرتبط انجام شده است.

مدیر مرکز تیمز و پرلز ایران در ادامه ضمن بیان سوالات اصلی مطالعات تیمز و پرلز، تصریح کرد: چگونگی عملکرد آموزشی هر کشور در هریک از دروس ریاضیات، علوم و خواندن در مقایسه با خود و سایر کشورها بخشی از سوالات این مطالعات است. همچنین یکی از سوالات مهم در این مطالعات، چگونگی نقش عوامل پیشینه‌ای و منابع و سازماندهی آموزشی در دروس ریاضیات، علوم و خواندن است. این عوامل شامل نقش خانواده، معلم، مدرسه و برنامه‌ریزی درسی در این خصوص است که در هر یک از این عوامل جنبه‌های مختلفی مورد بررسی قرار می‌گیرد.

کبیری در بخش دیگری از ارائه خود به بیان ابزارها در این مطالعات پرداخت و عنوان کرد: تعداد سوالات زیادی در این مطالعات بررسی می‌شود. ۲۲۰ سوال برای درس علوم و ۲۱۲ سوال برای درس ریاضی در ۱۴ دفترچه ارائه می‌شود.

وی در ارائه نتایج مطالعات تیمز(۲۰۲۳) و پرلز(۲۰۲۱)، گفت: نتیجه اصلی که در این خصوص می‌توان داشت به طور کلی عملکردی که برای ایران تعریف شده، خیلی مطلوب نیست. نتیجه آزمون تیمز ۴۴۵ است و از میانگین استاندارد جهانی که ۵۰۰ است پایین‌تر هستیم. جایگاه ایران در میان کشورهای شرکت کننده نشان دهنده آن است در مقایسه با کشورهای دیگر وضعیت خیلی مطلوبی نداریم.

وی ادامه داد: با این‌وجود اما بررسی‌های عملکردی کشور در چند سال اخیر نشان داده است علیرغم اینکه وضعیتمان در مقایسه با سایر کشورها خوب نیست اما اهنگ وضعیت بهتری را شاهد هستیم. این‌ وضعیت اما در مورد خواندن مقداری قابل تامل است. ما تا سال ۲۰۱۱ رشد خوبی داشته‌ایم اما پس از آن که مصادف با دوران کرونا شد به صورت قابل تاملی در حوزه خواندن دچار افت شدیم و پس از کرونا وضعیت ما مقداری بدتر شده است. اما لازم به ذکر است که نتایج نشان می‌دهد کرونا در همه دنیا حتی در کشورهای توسعه یافته تاثیرگذاری منفی داشته است. بنابراین مشکلات ما از این حوزه مشکلات جهان شمولی است‌.

مدیر مرکز تیمز و پرلز ایران با اشاره به نقاط معیار عملکردی مطالعات تیمز وپرلز در چهار بخش پایین، متوسط، بالا و بسیار بالا گفت: نتایج نشان می‌دهد در ایران و در علوم ریاضی که قبل از کرونا برگزار شد، ۶۸ درصد دانش‌آموزان به بنچمارک حداقل می‌رسند. یعنی از هر سه دانش‌آموز یک دانش‌آموز نمی‌رسد. در خواندن وضعیت بدتر شد و ۵۹ درصد از دانش‌آموزان ما به بنچمارک حداقلی می‌رسند. به عبارت دیگر در قبل از کرونا اگر کلاس را سی نفره در نظر بگیریم معیار ملی به این صورت بوده که ۱۰ دانش آموز هیچ چیز یاد نگرفته است. در مدارس روستایی این‌مشکل جدی است. برآورد ما نشان می‌دهد در سطح کشوری ۸۰ درصد از دانش آموزان ایرانی به بنچمارک یک (کف یادگیری و ‌حداقل‌ها) نمی‌رسند.

کبیری با تاکید بر اینکه باید به سراغ دانش‌آموزانی برویم که کنار گذاشته شده‌اند، تشریح کرد: به نظر اگر این ۶۸ درصد بالای ۸۵ درصد شود نمره ایران ۵۰۰ خواهد شد. این درحالی است که در دنیا ۹۴ درصد دانش‌آموزان به حداقل آموزش‌ها یا بنچمارک یک می‌رسند.

وی با اشاره به جمعیت یک درصدی سطح پنجم(پیشرفته) نقاط عملکردی مطالعات، تشریح کرد: این مقدار در دنیا شش تا ۷ درصد است. ما در برگزاری جشنواره‌ها، روی ۷ درصد دانش‌آموزان تمرکز کرده‌ایم. شاید اگر از من بپرسند یک هدف داشته باشیم که به آن برسیم تغییر از سمت دانش‌آموزان خوب به سمت دانش آموزان ضعیف است. این وضعیت به عوامل مختلفی بستگی دارد. هر دانش‌آموز استعداد یادگیری کف و کمینه را دارد.

مدیر مرکز تیمز و پرلز ایران در بخش دیگر ارائه خود، در خصوص عوامل تاثیرگذار بر آموزش یادآور شد: محیط خانه، شرایط مدرسه، وضعیت معلم، برنامه درسی، چگونگی تدریس و وضعیت یادگیرنده برخی از این عوامل محیطی موثر بر آموزش است.

کبیری در بخش پایانی ارائه خود مبنی بر راهکارهای مربوط به ارتقای کیفیت آموزش، اظهار کرد: تغییر نگاه‌های درون و بیرون از آموزش به موضوع کیفیت خدمات آموزشی ارائه شده در سطوح صنف و ستاد، کاهش فعالیت‌ها و تلاش‌های حاشیه‌ای و کم ارتباط با آموزش برای مجال تمرکز بر کیفیت آموزش، افزایش زمان آموزش، بهره‌گیری از روش‌های مبدعانه و کم‌هزینه‌تر برای بهبود آموزش ، پایش مستمر کیفیت آموزشی در سطح نظام(کلاس، مدرسه، منطقه، استان) از جمله راهکارهای بررسی شده در این حوزه هستند.

همچنین در ادامه این مراسم مرتضی مهدویان دلاوری، رئیس پژوهشکده تعلیم و تربیت عباس‌زادگان مشهد عنوان کرد: آزمون تیمز ۲۰۲۳، امسال در یک بازه زمانی ۲۳ روزه در استان اجرا شد.

وی ادامه داد: آزمون تیمز سواد علوم و ریاضی را در دو پایه چهارم و هشتم مورد بررسی قرار می‌دهد. امسال استان خراسان رضوی بیشترین تعداد مدرسه را در کل کشور داشت. ۱۰ درصد از کل مدارسی که امسال برای آزمون تیمز انتخاب شده بود از استان ما بود. این مقدار معادل ۴۵ مدرسه از تعداد ۴۵۰ مدرسه در کشور بوده است. به واسطه راهبری ها و مدیریت اداره کل آموزش و پرورش استان داشتند این آزمون‌ها به نحو احسن برگزار شد.

رئیس پژوهشکده تعلیم و تربیت عباس‌زادگان مشهد با بیان اینکه ما ۲۳ اداره را از ۴۸ اداره استان در این آزمون داشتیم، اضافه کرد: تعداد کل دانش آموزان شرکت‌کننده در این آزمون هزار و ۳۹۰ نفر بود که از این تعداد ۷۲۷ دانش‌آموز در پایه چهارم و ۵۹۳ دانش‌آموز در پایه هشتم داشتیم. ۴۰ مدرسه دولتی و پنج مدرسه غیر دولتی در برگزاری این آزمون دخیل بودند.

مهدویان دلاوری با تاکید بر لزوم تحلیل و متناسب‌سازی یافته‌های آزمون‌های تیمز و پرلز، خاطرنشان کرد: آسیب‌شناسی این حوزه بسیار مهم است. ما به واسطه خروجی‌هایی که نظام آموزش و پرورش دارد و این خروجی‌ها را از رفتارهایی که در سطح جامعه مشاهده می‌کنیم، باید نظام آموزشی و تربیتی خود را مورد بررسی قرار دهیم‌.

وی با اشاره به نتایج آسیب‌شناسی آزمون تیمز ۲۰۱۹ یادآور شد: در آسیب شناسی آزمون تیمز ۲۰۱۹ به سه مساله اساسی رسیدند. روش جذب نادرست در نظام آموزشی ایران، روش‌های نادرست آموزش در مدارس و ضعف دانش‌آموز در درک مطلب، نتایجی بود که در بررسی نتایج آزمون‌ تیمز ۲۰۱۹ به آن رسیدند که باید این نکات به صورت دقیق مورد بررسی قرار بگیرد.

انتهای پیام