محسن مرادی

نورون‌های عطسه که توسط محرک‌هایی مانند گرده گل یا عفونت ویروسی فعال می‌شوند، یک سیگنال عطسه ارسال می‌کنند، در حالی که نورون‌های سرفه باعث ایجاد سرفه می‌شوند.

به گزارش ایسنا، آیا بوی گرده باعث ایجاد عطسه یا سرفه می‌شود؟ بر اساس مطالعه‌ای که بر روی موش‌ها انجام شد، دانشمندان سلول‌های عصبی را کشف کرده‌اند که باعث ایجاد یک پاسخ در مقابل دیگری می‌شوند و آنها «نورون‌های عطسه» هستند که در مجرای بینی سیگنال‌های عطسه را به مغز منتقل می‌کنند و نورون‌های جداگانه‌ای نیز پیام‌های مربوط به سرفه را ارسال می‌کنند.

به نقل از نیچر، این یافته‌ها می‌تواند منجر به ایجاد درمان‌های جدید و بهبود یافته برای بیماری‌هایی مانند آلرژی و سرفه‌های مزمن شود. متیو دریک(Matthew Drake)، متخصص ریه در دانشگاه علوم و بهداشت اورگان در پورتلند، که در این مطالعه نقش نداشت، می‌گوید: این خبر خوشایند است زیرا این شرایط می‌تواند «بسیار ناامیدکننده» باشد و عوارض جانبی درمان‌های فعلی می‌تواند «بسیار مشکل‌ساز» باشد.

در مطالعه‌ای دیگر نورون‌ها در راه هوایی موش بر اساس ترکیبات پروتئینی به نام کانال‌های یونی که بر روی سطوح سلولی حم..

طرح پژوهشی «توسعه دانش فنی کاتالیست زئولیت HZSM5 با ساختارهای مختلف بدون استفاده از قالبگیر و با استفاده از مواد اولیه تجاری» توسط علی نخعی‌پور استاد دانشگاه فردوسی مشهد و با حمایت بنیاد ملی علم ایران انجام شده است.

به گزارش ایسنا، پتروشیمی یکی از زمینه‌های مهم علمی در کشور محسوب می‌شود و بنیاد ملی علم ایران در کنار محققان همواره حمایت از تحقیق در این حوزه را در اولویت قرار داده و بر این اساس، طرح پژوهشی «توسعه دانش فنی کاتالیست زئولیت HZSM5 با ساختارهای مختلف بدون استفاده از قالبگیر و با استفاده از مواد اولیه تجاری» توسط علی نخعی‌پور استاد دانشگاه فردوسی مشهد و با حمایت بنیاد ملی علم ایران انجام شده است.

نخعی‌پور با مدرک دکتری تخصصی شیمی از دانشگاه فردوسی مشهد درباره این طرح توضیح داد: بسیاری از فرآیندهای پتروشیمی و پالایشی به کمک کاتالیزورها انجام می‌شوند. استفاده از کاتالیزورها باعث افزایش سرعت واکنش، افزایش بازدهی و کاهش مصرف انرژی می‌گردد و از این طریق باعث کاهش هزینه‌های تولید فرآیندهای شیمیایی می‌شود. از جمله فرآیندهای پتروسیمی و پالایشی که در آن‌ها از کاتالیزورها استفاده می‌..

سرپرست تیم المپیاد دانش‌آموزی نجوم و اخترفیزیک با بیان اینکه تیم ایران برای سومین بار است که رتبه اول را در المپیاد جهانی نجوم کسب کرده است، گفت: اگر استمرار آموزش‌ها و برنامه‌ریزی‌ها نباشد، نباید متوقع حفظ این جایگاه برای دانش‌آموزان ایران در المپیادهای جهانی باشیم.

دکتر حسین حقی در گفت‌وگو با ایسنا، گفت: هفدهمین دوره المپیاد جهانی نجوم و اخترفیزیک تحت عنوان IOAA و یا International Olympiad on Astronomy and Astrophysics با حضور ۵۳ کشور در سال جاری برگزار شد.

وی IOAA‌ را یک آزمون جامع نجوم و اخترفیزیک توصیف کرد که از ۳ بخش مختلف تشکیل شده است و ادامه داد: ۵۰ درصد امتیاز این رقابت بخش تئوریک است که در این بخش دانش‌آموزان به مدت ۵ ساعت به سؤالات عمیق فیزیکی و نجومی این آزمون تئوری پاسخ می‌دهند و این سوالات بیشتر جنبه فیزیکی دارد؛ چرا که گرایش فیزیک، ریشه و پایه دانش اخترشناسی به شمار می‌رود.

حقی، تاکید کرد: جنبه‌های فیزیکی این المپیاد به اندازه‌ای پررنگ است که برخی کشورها همچون انگلیس، رومانی، امریکا و کانادا در حالی تیم‌های برتر خود را به رقابت‌ IOAA اعزام می‌کنند که تاحدودی جنبه‌ها..

مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران با تاکید بر ضرورت ایجاد عدالت آموزشی در کشور، گفت: ما از ابتدا معتقد بوده‌ایم که ایران فقط تهران نیست و دبیران توانمند فیزیک کشور با موضوعات مرتبط با حوزه دانش فیزیک به خوبی آشنا هستند، ولی مباحثی که در حوزه نجوم در مدارس مطرح می‌شود، کافی نیست.

مهندس مسعود عتیقی در گفت‌وگو با ایسنا، گفت: با وجود آنکه دانش‌آموزان کشورمان در المپیاد جهانی نجوم و اخترفیزیک ۲۰۲۴ برزیل افتخارآفرینی کردند و با ۵ مدال رنگارنگ به کشور بازگشتند، ولی متاسفانه تا حدی بُعد رسانه‌ای ضعیفی را شاهد بودیم، به نحوی که تنها به بیان دریافت ۵ مدال بسنده شد و نهایتا گزارش‌های کوتاهی نیز منتشر شد.

وی با بیان اینکه استقبال از این تیم در صورت هماهنگی‌های لازم می‌توانست شایسته‌تر باشد، اظهار کرد: از این رو به نظر رسید که با توجه به اهداف والایی که خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) دارد، جا دارد به این موضوع بیشتر پرداخته شود.

عتیقی با اشاره به ضرورت توجه به آموزش‌های علم نجوم در مدارس، تاکید کرد: ما همواره از دهه ۸۰ تا کنون به بی‌عدالتی‌های آموزشی در این زمینه معترض بوده و هستیم. خوشبختانه دبیر..

ماهواره «برست‌کیوب» ناسا که به اندازه جعبه کفش است، یک انفجار قوی پرتو گاما را مشاهده کرد.

به گزارش ایسنا، ناسا گزارش جدیدی را مبنی بر مشاهده قوی‌ترین نوع انفجار منتشر کرده است.

به نقل از ناسا، ماهواره «برست‌کیوب»(BurstCube) اولین انفجار پرتو گاما را مشاهده کرده که بر اساس تحلیل اخیر مشاهدات جمع‌آوری‌شده در چند ماه گذشته، قوی‌ترین نوع انفجار در جهان به شمار می‌رود.

«شان سمپر»(Sean Semper)، مهندس ارشد برست‌کیوب در مرکز پرواز فضایی گادرد ناسا، گفت: ما برای جمع‌آوری داده‌های علمی هیجان‌زده هستیم. این یک نقطه عطف مهم برای گروه و برای بسیاری از مهندسان و دانشمندان حرفه‌ای است که بخشی از این ماموریت بوده‌اند.

این رویداد که GRB 240629A نام دارد، روز ۲۹ ژوئن در جنوب صورت فلکی «میکروسکوپ»(Microscopium) رخ داد.

برست‌کیوب در روز ۱۸ آوریل از ایستگاه فضایی بین‌المللی در مدار قرار گرفت. این ماموریت برای شناسایی، مکان‌یابی و مطالعه فوران‌های کوتاه پرتو گاما طراحی شده بود. فوران‌های کوتاه پرتو گاما، پرتوهای کوتاه و پرانرژی هستند که هنگام برخورد اجرام فوق متراکم مانند ستاره‌های نوترونی ایجاد می‌ش..

انسان‌ها در یک مسابقه تسلیحاتی با میکروب‌ها محبوس شده‌اند، اما دانشمندان رویکردهای متنوعی را دنبال می‌کنند تا یک قدم جلوتر باشند یا رقابت را کُندتر کنند.

به گزارش ایسنا، علاقه یوهان پالسون(Johan Paulsson) به آنتی بیوتیک‌ها با بدن درد و حالت تهوع خود او در ماه اوت سال ۲۰۲۱ آغاز شد. بیماری او که به سرعت به یک عفونت در جریان خون تمام بدنش تبدیل شد، او را به بخش اورژانس فرستاد. پالسون آن اتفاق را نسبتا دراماتیک به یاد می‌آورد. او یک هفته را در بیمارستان گذراند و اعضای بدنش شروع به از کار افتادن کردند. اگرچه خاطره‌اش از آن زمان مبهم است، اما به یاد می‌آورد که پزشکانش سه آنتی‌بیوتیک مختلف را یکی یکی بر روی او امتحان کردند تا دارویی را بیابند که در نهایت حال او را بهتر می‌کند.

به نقل از نیچر، پاولسون که بیوفیزیکدان میکروبی در دانشکده پزشکی هاروارد در بوستون، ماساچوست است، در همان حال نگران بود که پزشکان نتوانند میکروب مسئول عفونت مرموز را شناسایی کنند. آنها حدس‌هایی زدند و خون او را برای یافتن ژن‌های مظنونان احتمالی آزمایش کردند. اما هیچ آزمایشی وجود نداشت که بتواند همه باکتری‌ها را بررسی ..

یک شرکت علوم زیستی و مهندسی ژنتیک ادعا می‌کند که تنها چند سال تا احیای گونه ماموت پشمالو فاصله دارد.

به گزارش ایسنا، به تازگی اولین ساختار سه‌بعدی از دی‌ان‌ای یک ماموت پشمالوی ۵۲ هزار ساله توالی‌یابی شده است که امکان احیای این غول پشمالوی محبوب از گذشته باستان را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد.

شرکت علوم زیستی و مهندسی ژنتیک کلوسال(Colossal) در خط مقدم این پروژه جاه‌طلبانه قرار دارد و به نظر می‌رسد به هدف خود نزدیکتر شده‌اند.

با این حال، یک سؤال مهم در گفتمان عمومی مطرح شده است که آیا این تلاش واقعاً منطقی است و چرا انجام می‌شود؟ همانطور که سایمون سینک کارشناس بازاریابی مشهور می‌گوید: مردم کاری را که شما انجام می‌دهید، نمی‌خرند، بلکه چرایی آن را می‌خرند.

در این مورد، کلوسال ادعا می‌کند که باید ماموت پشمالو احیاء شود تا سیاره زمین و فیل‌های در حال انقراض نجات یابند.

در آستانه یکی از علمی‌ترین تلاش‌های علمی-تخیلی که تاکنون در دنیای علم انجام شده است

همانطور که در ماه ژوئیه گزارش شد، به نظر می‌رسد که نمونه کشف شده از یک ماموت پشمالوی باستانی به ‌خوبی حفظ شده و به مدت ۵۲ هزار سال م..

ابوریحان بیرونی دانشمند ایرانی به واسطه مطالعات عمیق به‌ویژه در علوم پایه ملقب به «منجم»، «ریاضیدان»، «پدر علم ژئودزی»، «تقویم‌شناس» و «طبیعی‌دان» بوده و دست آخر نیز «دانشمند همه چیز دان» شد و با نامگذاری سالروز تولد وی به نام روز ملی علوم پایه، زمینه‌ای فراهم شد تا توجه مردم و دولتمردان به این مساله و اثرات آن در زندگی بهتر و آینده روشن‌تر برای نسل‌های آینده جلب شود.

به گزارش ایسنا، آورده‌اند که روزی ابوریحان بیرونی به همراه یکی از شاگردانش برای بررسی ستارگان از شهر محل سکونتش بیرون شد و در بیابان کنار یک آسیاب بیتوته کرد تا اینکه غروب شد و کمی هم از شب گذشت که آسیابان بیرون آمد و خطاب به ابوریحان و شاگردش گفت که می‌خواهد در آسیاب را ببندد، اگر می‌خواهید درون بیایید، همین اکنون با من به درون آیید، چون من گوش‌هایم نمی‌شنود و امشب هم باران می‌آید، شما خیس می‌شوید و نیمه شب هر چقدر در را بکوبید، من نمی‌شنوم.

شاگرد ابوریحان سخنان آسیابان را قطع کرد و گفت: مردک چه می‌گویی؟ این که اینجا نشسته بزرگترین دانشمند و ریاضیدان و همچنین منجم جهان است و طبق برآورد ایشان امشب باران نمی‌آید! آسیابا..

«تلسکوپ فضایی هابل» با عکسبرداری از «کهکشان آندرومدا»، ستاره‌هایی را نشان می‌دهد که به رزهای سرخ‌رنگ در یک باغ کهکشانی شباهت دارند.

به گزارش ایسنا، خوشه‌های ستاره‌ای محیط میان‌ستاره‌ای را در «کهکشان آندرومدا»(Andromeda Galaxy) در فاصله ۲.۵ میلیون سال نوری از ما به آتش کشیدند.

به نقل از ناسا، آندرومدا که با نام «M31» نیز شناخته می‌شود، نزدیک‌ترین کهکشان بزرگ راه شیری است. وسعت این کهکشان تقریبا ۱۵۲ هزار سال نوری و جرم آن تقریبا با جرم کهکشان اصلی ما برابر است. پیش‌بینی می‌شود که کهکشان آندرومدا در دو تا چهار میلیارد سال آینده به کهکشان راه شیری برخورد کند. آندرومدا در حال حاضر موضوع مطالعه بسیاری از ستاره‌شناسان است.

به عنوان یک کهکشان مارپیچی، بازوهای پیچ در پیچ آندرومدا یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های آن هستند. «تلسکوپ فضایی هابل» ناسا برای مشاهده دقیق یکی از پیچ‌های آندرومدا در قسمت شمال شرقی، آن را بزرگنمایی کرد و بخش‌هایی را از گاز یونیزه آن آشکار کرد. این مناطق که در کهکشان‌های مارپیچی و نامنظم رایج هستند، اغلب حضور ستاره‌های جدید را نشان می‌دهند. ترکیب مهدهای ستاره‌ای و ابرنواخت..

در هفته گذشته در شهداد استان کرمان دو زلزله به بزرگای ۴ و ۴.۲ رخ داد و بر اساس داده‌های منتشر شده از سوی محققان حوزه مخاطرات در این استان ۱۵ گسل فعال شناسایی شده است. علاوه بر آن سرپل ذهاب استان کرمانشاه با زلزله‌ای به بزرگای ۳.۸ لرزید.

به گزارش ایسنا، در هفته گذشته شهداد استان کرمان بعد از یک زلزله ۴ در عمق ۸ کیلومتری با زمینلرزه دیگری به بزرگای ۴.۲ در عمق ۸ کیلومتری لرزید. گسل‌های استان کرمان به این شرح است:

۱.گسل گلباف، گسلی با طول حدود ۱۰۰ کیلومتر و روند شمال غربی، جنوب شرقی است؛ از جنوب غرب دشت بم تا غرب شهداد ادامه می‌یابد و در این محل به گسل لکرکوه می‌پیوندد.

گسل گلباف مرکز بیش از ۱۳ زلزله تاریخی و قرن بیستم با بزرگای بیش از ۵ ریشتر روی آن است و یکی از فعال‌ترین و لرزه‌خیزترین گسل‌های استان کرمان است.

۲. دومین گسل فعال استان کرمان، گسل نایبند با طول بیش از ۴۰۰ کیلومتر و با امتداد تقریبی شمالی، جنوبی است که در برخی از نقاط جابجایی قائمی در حد ۲۰ متر را نشان می‌دهد و وقوع زلزله در بخش جنوبی این گسل، نشان از فعال بودن آن است.

۳.گسل لکرکوه، با طول ۱۳۰ کیلومتر است.

۴.گسل کوهب..