محسن مرادی

عکس تزئینی و آرشیوی است

«شب علم» با حمایت بنیاد ملی علم ایران ۲۴ بهمن ماه در دانشگاه صنعتی شریف برگزار می‌شود.

به گزارش ایسنا، پس از برگزاری موفق رویداد «شب علم» در دانشگاه‌های تربیت مدرس، شیراز، ارومیه، دامغان و صنعتی اصفهان، این بار نوبت دانشگاه صنعتی شریف است که با میزبان دانش‌آموزان، دانشجویان، والدین و همه عاشقان علم باشد تا شبی به یاد ماندنی را با چاشنی علم تجربه کنند.

در این رویداد دانشمندان برجسته حوزه‌های مختلف علم به سخنرانی در خصوص دستاوردهای درخشان علمی می‌پردازند. همچنین کارگاه‌های متنوعی در موضوعات ریاضی، اقتصاد، فیزیک، شیمی، زیست‌شناسی، انرژی، نجوم، کارگاه علم و هنر و سبک زندگی برگزار می‌شود.

علاوه براین، بازدیدکنندگان در کارگاه علم و هنر، به تماشای مستند «کاپیتان من» می‌نشینند. برگزاری مسابقات رباتیک و رصد آسمان شب نیز از دیگر برنامه‌هایی است که در«شب علم» انجام می‌شود.

در کنار برنامه‌های ذکر شده، موزه علوم و فناوری ایران، مرکز اسناد و گنجینه دانشگاه صنعتی شریف، واحدهای برگزیده پارک علم و فناوری و واحدهای ارتباط با صنعت، در نمایشگاه جانبی این رویداد، با برپایی غر..

تلسکوپ جدید ناسا موسوم به «SPHEREx» در ماه جاری میلادی پرتاب خواهد شد و به کشف ناشناخته‌هایی خواهد پرداخت که «تلسکوپ فضایی جیمز وب» قادر به کشف آنها نیست.

به گزارش ایسنا، اگر همه چیز طبق برنامه پیش برود، در اواخر فوریه یک شخصیت جدید وارد حماسه تلسکوپ‌های فضایی ناسا خواهد شد. این شخصیت جدید، یک کاوشگر مخروطی‌شکل و سفیدرنگ به نام «SPHEREx» است و از آنجا که با نور فروسرخ کار می‌کند، قرار است چیزهایی را آشکار کند که حتی از عهده «تلسکوپ فضایی جیمز وب» خارج هستند.

به نقل از اسپیس، «شاون دوماگال گلدمن»(Shawn Domagal-Goldman) سرپرست بخش اخترفیزیک در مقر ناسا گفت: ثبت یک عکس فوری با جیمز وب مانند عکس گرفتن از یک شخص است. کاری که SPHEREx و سایر مأموریت‌های مشابه آن می‌توانند انجام دهند، تقریبا مانند رفتن به حالت پانوراماست؛ یعنی حالتی که می‌خواهید عکس گروه بزرگی از افراد و اجسام پشت سر یا اطراف آنها را ثبت کنید.

پرتاب در حال حاضر برای از ۲۷ فوریه با موشک «فالکون ۹»(Falcon 9) شرکت «اسپیس‌ایکس»(SpaceX) برنامه‌ریزی شده است و SPHEREx تنها محموله آن نخواهد بود. به عنوان بخشی از «برنامه خدمات پرتا..

ماموریت «اُسیریس-رِکس»(OSIRIS-Rex) ناسا بینش‌های جدیدی را در مورد چگونگی پیدایش حیات به اشتراک گذاشت.

به گزارش ایسنا، شرایط برای ظهور حیات در منظومه شمسی، ۴.۵ میلیارد سال پیش به وجود آمده است.

به نقل از انگجت، ناسا و شرکای آن اولین اطلاعات را در مورد نمونه‌های جمع‌آوری شده توسط ماموریت «اسیریس-رکس» منتشر کرده‌اند.

ناسا در یک بیانیه مطبوعاتی گفت: یافته‌ها شواهدی را برای خودِ حیات نشان نمی‌دهند، اما نشان می‌دهند که شرایط لازم برای پیدایش حیات در سراسر منظومه شمسی اولیه، گسترده بوده و احتمال تشکیل حیات در سیارات و قمرهای دیگر را افزایش می‌دهد.

ماموریت «اسیریس-رکس» از فناوری بسیار جذابی برای به دست آوردن سنگ و غبار از سیارکی به نام بنو(Bennu) استفاده کرد.

سیارک‌ها می‌توانند به عنوان کپسول‌های زمان عمل کنند و «بنو» نیز منعکس کننده اتفاقاتی است که تقریباً ۴.۵ میلیارد سال پیش در منظومه شمسی رخ داده است.

ماموریت «اسیریس-رکس» پس از طی مسافتی ۳.۹ میلیارد مایلی و نمونه‌برداری از «بنو»، بخشی از این کپسول زمان را در تاریخ ۲۴ سپتامبر ۲۰۲۳ به سلامت به زمین بازگرداند.

به تازگی یک مقاله درباره ..

سونی ویلیامز و بوچ ویلمور، فضانوردان ناسا امروز در خارج از ایستگاه فضایی بین‌المللی به پیاده‌روی فضایی می‌پردازند.

به گزارش ایسنا، دومین راهپیمایی فضایی ناسا در سال ۲۰۲۵ قرار است تا ساعاتی دیگر آغاز شود و فضانوردان ناسا وظیفه بازیابی سخت‌افزار بیرونی ایستگاه فضایی بین‌المللی را بر عهده خواهند گرفت.

سونی ویلیامز(Suni Williams) و بوچ ویلمور(Butch Wilmore)، فضانوردان ناسا قرار است ۲۷۴امین راهپیمایی فضایی ایستگاه فضایی بین‌المللی را امروز (۳۰ ژانویه ۲۰۲۵) از ساعت ۸ صبح به وقت منطقه زمانی شرقی (ساعت ۱۵:۰۰ به وقت ایران) آغاز کنند.

این رویداد به صورت زنده از پلتفرم‌های پخش ناسا پخش می‌شود.

این پیاده‌روی فضایی، پس از نهمین پیاده‌روی فضایی ویلیامز که در تاریخ ۱۶ ژانویه به همراه نیک هیگ(Nick Hague)، دیگر فضانورد ناسا اجرا کرد، به دهمین پیاده‌روی فضایی او تبدیل خواهد شد. این پیاده‌روی فضایی همچنین پنجمین این پیاده‌روی فضایی ویلمور خواهد بود.

این دو فضانورد حدود ۶.۵ ساعت را در خارج از ایستگاه فضایی بین‌المللی(ISS) صرف خواهند کرد تا قطعه‌ای از تجهیزات ارتباطی را جدا کنند و نمونه‌های سطحی را ج..

تحقیقات جدید نشان می‌دهد که مصرف زیاد ماری‌جوانا می‌تواند عملکرد حافظه مغز را تا مدت‌ها پس از آخرین مصرف تحت تاثیر قرار دهد. این یافته از یکی از بزرگترین مطالعات انجام شده در مورد چگونگی تأثیر ماری‌جوانا بر عملکرد مغز است.

به گزارش ایسنا، در حالی که مصرف ماری‌جوآنا در برخی از کشورها قانونی شده است، محققان مؤسسه ملی سوء مصرف الکل و الکلیسم، دانشکده پزشکی دانشگاه کلرادو و دانشگاه تورنتو برای انجام بزرگترین مطالعه در نوع خود همکاری کردند تا دریابند که چگونه مصرف جدید و طولانی مدت ماری‌جوآنا بر عملکرد مغز تاثیر می‌گذارد. یافته‌های آنها نشان می‌دهد که مصرف زیاد ماری‌جوآنا ممکن است تاثیرات ماندگاری بر پردازش شناختی داشته باشد، حتی پس از اینکه شخص مصرف آن را متوقف می‌کند.

به نقل از اس‌اف، جاشوآ گووین (Joshua Gowin)، استادیار دانشکده پزشکی دانشگاه کلرادو می‌گوید: از آنجایی که استفاده از ماری‌جوآنا در سطح جهانی در حال رشد است، مطالعه اثرات آن بر سلامت انسان اهمیت فزاینده‌ای پیدا کرده است. با انجام این کار، ما می‌توانیم درک کاملی از خطرات مصرف ماری‌جوآنا ارائه دهیم و مردم را برای تصمیم گیری آ..

با تلاش و پژوهش گروهی از محققان کشور، زمینه برای ارتقای بهره‌وری گل محمدی و استفاده گسترده‌تر آن در صنایع غذایی، دارویی، آرایشی و بهداشتی فراهم شد.

به گزارش ایسنا، «مطالعه فیتوشیمیایی، مولکولی و ناسازگاری گرده‌افشانی در تعدادی از ژنوتیپ‌های گل محمدی و هیبریدهای آن» عنوان رساله دکتری حمید احدی است که این طرح را با راهنمایی مجید شکرپور و حمایت بنیاد ملی علم ایران به پایان رسانده است.

احدی درباره این طرح، توضیح داد: گل محمدی، از گیاهان متحمل به خشکی و با ارزش دارویی قابل توجه است که از جمله محصولات آن می‌توان به اسانس، گلاب، گل، غنچه خشک، کانکریت و ابسولوت اشاره کرد. از اسانس این گیاه به‌طور وسیع در صنایع عطرسازی و محصولات آرایشی و بهداشتی، پزشکی و همچنین در صنایع غذایی استفاده می‌شود.

وی افزود: با توجه به اقلیم خشک ایران و کاهش منابع آبی، سطح زیر کشت این گیاه هر سال در حال کاهش است. اهلی شدن محدود گل محمدی باعث بروز مشکلات متعدد تولید در سطح وسیع شده است. از مشکلات عمده پرورش گل‌محمدی درصد پایین اسانس و همچنین سختی برداشت محصول است. خاردار بودن، دوره گلدهی کوتاه و ریزش گلبرگ یک روز ب..

ناسا و آژانس فضایی اروپا(ESA) تصویر خیره کننده تلسکوپ فضایی هابل از لبه بیرونی سحابی رتیل را به اشتراک گذاشته‌اند. این سحابی در ابر ماژلانی بزرگ که خانه برخی از پرجرم‌ترین ستارگانی است که تاکنون مشاهده شده است، قرار دارد.

به گزارش ایسنا، تلسکوپ فضایی هابل با گذشت بیش از ۳۰ سال از عمر خود همچنان در حال کار است و جهان هستی را رصد می‌کند و تصاویر مختلفی را برای ما ارسال می‌کند تا ما را شگفت‌زده کند.

اکنون ناسا و آژانس فضایی اروپا تصویری را که توسط هابل از «سحابی رتیل»(Tarantula Nebula) با نام رسمی «۳۰ Doradus» در ابر ماژلانی بزرگ گرفته شده است، منتشر کرده‌اند که یک منظره کیهانی دیدنی را به نمایش می‌گذارد.

به گفته ناسا، «سحابی رتیل» بزرگترین و پرتولیدترین منطقه ستاره‌زا در اطراف ماست که ستارگان واقع در مرکز آن ۲۰۰ برابر جرم خورشید جرم دارند.

«سحابی رتیل» یک سحابی معروف در صورت فلکی «ماهی زرین» است که در کهکشان ابر ماژلانی بزرگ قرار دارد. در ابتدا تصور می‌شد این سحابی یک ستاره است، تا اینکه سحابی بودن آن در سال ۱۷۵۱ توسط نیکولاس-لوئی دو لاکای کشف شد.

این سحابی درخشان‌ترین جرم غیرستاره..

دانشمندان از پرجرم‌ترین ذرات بنیادی برای نقض نظریه «نسبیت خاص» استفاده کردند، اما حتی این کار هم جواب نداد.

به گزارش ایسنا، اینشتین نظریه نسبیت خاص خود را ۱۲۰ سال پیش ارائه کرد و با وجود تلاش‌های متعدد برای به چالش کشیدن آن، این نظریه هنوز معتبر باقی مانده است.

این نظریه یک مفهوم ساده، اما قدرتمند است که نشان می‌دهد ذرات چگونه با سرعتی نزدیک به سرعت نور حرکت می‌کنند و زمان، فضا و انرژی چگونه با هم مرتبط هستند.

گروهی از محققان با استفاده از برخورد دهنده بزرگ هادرونی(LHC) به تازگی آزمایش کردند که آیا «کوارک‌های سر»(top quark) نیز از نظریه نسبیت خاص پیروی می‌کنند یا خیر.

«کوارک سر» سنگین‌ترین ذره بنیادی شناخته شده است که حدود ۳۴۰ هزار بار سنگین‌تر از یک الکترون است. دانشمندان بر این باورند که این ذره می‌تواند اصولی فراتر از مدل استاندارد فیزیک ذرات را که بر اساس نظریه نسبیت خاص پایه‌ریزی شده است، آشکار کند.

«کوارک سر» که با نام «کوارک تی» یا «کوارک حقیقت» نیز شناخته می‌شود، یکی از ذرات بنیادی و از اجزای اصلی تشکیل‌دهنده ماده است. «کوارک سر» نیز مانند سایر کوارک‌ها، یک فرمیون بنیادی ..

دانشمندان با استفاده از گیرنده‌ای به نام DR5، سلاح ضد سرطانی کوچکی ساخته‌اند که باعث می‌شود تومورها خود را از بین ببرند.

به گزارش ایسنا، پژوهشگران دانشگاه پنسیلوانیا از روشی نوآورانه برای درمان سرطان رونمایی کرده‌اند که از کپسول‌های کوچک معروف به وزیکول‌های خارج سلولی کوچک(sEVs) استفاده می‌کند.

به نقل از آی‌ای، این روش تجربی می‌تواند چشم‌انداز ایمنی‌درمانی را تغییر دهد و اثربخشی قابل توجهی را در برابر انواع مختلف سرطان در مطالعات پیش‌بالینی نشان دهد.

این یافته‌ها که در مجله Science Advances منتشر شده‌اند، نشان می‌دهند که چگونه این sEVهای مهندسی شده در آزمایشگاه، گیرنده خاصی را روی سلول‌های تومور به نام DR5 هدف قرار می‌دهند.

این گیرنده نقش مهمی در درمان سرطان دارد و هنگامی که فعال می‌شود، می‌تواند آپوپتوز را تحریک کند و منجر به خود تخریبی سلول‌های سرطانی شود.

سلاح‌های کوچک ضد سرطان

محققان بیش از ۲۰ سال است که برای ایجاد درمان‌های مؤثر با هدف قرار دادن DR5 کار کرده‌اند و این جدیدترین استراتژی با استفاده از sEVها، از روش‌های قبلی، از جمله آنتی‌بادی‌های هدف‌گیری DR5 که مدت‌ها به عنو..

محقق حوزه مخاطرات با اشاره به تنش‌های آبی استان هرمزگان و خشک شدن سد استقلال میناب و فشار بیشتر بر منابع آب‌های زیر زمینی، تاکید کرد که این استان می‌تواند به بهشت انرژی‌های تجدیدپذیر کشور تبدیل شود که سرمایه‌گذاری در آن می‌تواند کلیدی برای گذر ایران به سمت راه‌حل‌های انرژی پاک‌تر و پایدارتر باشد.

دکتر مهدی زارع، استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: یک میلیون و هشتصد هزار نفر جمعیت هرمزگان و ۲۸۰ هزار جمعیت شهر میناب درگیر چالش‌های آب هستند و در پایان دی ماه۱۴۰۳، سد استقلال میناب ۵ میلیون مترمکعب آب قابل استفاده دارد، میانگین بارندگی سالانه هرمزگان ۱۸۵ میلی‌متر و در سال ۱۴۰۴-۱۴۰۳ تا پایان دی ماه سال جاری ۹ میلی‌متر بارندگی در آن ثبت شده است.

وی با بیان اینکه این سومین سال آبی خشک از سال ۱۴۰۱ است که آبگیری سدهای هرمزگان را با چالش مواجه کرده است، اظهار کرد: سد استقلال میناب در سال ۱۳۶۲ با مخزن ۲۵۸ میلیون متر مکعب به‌عنوان منبع اصلی تأمین آب شرب بندرعباس و میناب به بهره برداری رسید و خشک شدن این سد، علاوه بر تهدید جدی برای تأمین آب شرب، تب..