در یک نقطه عطف مهم در پیوند اعضای حیوانات به انسان، یک مرد ۵۰ ساله چینی که دچار مرگ مغزی شده است، تبدیل به اولین فردی شد که از خوک کبد دریافت کرد و اکنون این کبد برای مدت ۱۰ روز بدون پس زدن در بدن فرد باقی مانده است.

به گزارش ایسنا، محققان با کسب رضایت خانواده فرد فوت شده، این عضو را از یک خوک مینیاتوری که از نظر ژنتیکی دستکاری شده بود به این فرد پیوند زدند و به مدت ۱۰ روز در بدن فرد نگه داشتند. دو کفنگ (Dou Kefeng)، یکی از جراحانی که پیوند را در بیمارستان شیجینگ دانشگاه پزشکی نیروی هوایی در شیان انجام داد، می‌گوید: این کبد امروز با جراحی برداشته شد. مطالعه ما به تازگی خاتمه یافته است و رنگ و بافت کبد پیوندی خوک به طور کلی طبیعی است.

به نقل از نیچر، هدف از این آزمایش این بود که آیا می‌توان از اندام‌های اصلاح شده ژنتیکی خوک روزی برای تامین نیاز بیمارستان‌ها به عضو پیوندی استفاده کرد یا خیر.

تنها در چین، سالانه صدها هزار نفر نارسایی کبد را تجربه می‌کنند، اما تنها حدود ۶۰۰۰ نفر در سال ۲۰۲۲ پیوند کبد دریافت کردند. در چند سال اخیر، جراحان در ایالات متحده قلب خوک را به دو فرد زنده نیز پیوند زده‌اند.

جراحان می‌گویند که کبد خوک روزانه بیش از ۳۰ میلی لیتر صفرا ترشح می‌کرد که این نشانه‌ای از برقراری عملکرد آن است.

در این جراحی اولین باری بود که کبد خوک به انسان پیوند زده می‌شد. با این حال، در ماه ژانویه، گروهی به سرپرستی یک جراح پیوند عضو به نام آبراهام شاکد (Abraham Shaked) در دانشگاه پنسیلوانیا در فیلادلفیا، یک فرد را که از نظر بالینی فوت شده بود، از خارج از بدن به کبد یک خوک اصلاح‌شده ژنتیکی متصل کردند. این عضو به مدت سه روز خون فرد را به گردش درآورد.

محمد محی‌الدین، جراح و محققی که پیوند قلب خوک را در افراد زنده انجام می‌دهد، می‌گوید: دیدن محققانی که در سرتاسر جهان به دنبال پیوند عضو بیگانه هستند، باعث دلگرمی است. او که در دانشکده پزشکی دانشگاه مریلند در بالتیمور کار می‌کند و رئیس انجمن بین‌المللی پیوند عضو بیگانه است، می‌گوید: این یک فرآیند گران است، اما پتانسیل بسیار زیادی دارد.

۱۰ روز بقا

در روز دهم مارس، گروهی از بیمارستان شیجینگ، از جمله دو نفر به نام‌های تائو کایشان (Tao Kaishan) و وانگ لین (Wang Lin)، کبد خوکی به وزن ۷۰۰ گرم را به یک انسان پیوند زدند. انجام این جراحی تقریبا ۹ ساعت طول کشید. فرد دریافت کننده کبد یک رژیم روزانه از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی دریافت کرد و کبد اصلی او در جای خود باقی ماند.

وانگ می‌گوید روی این کبد ۶ تغییر ژنتیکی اعمال شده بود. سه ژن از پروتئین‌های موجود در سطح سلول‌های خوک غیرفعال شده و سه ژن از پروتئین‌های انسانی به آن معرفی شده بود تا از رد عضو خوک توسط فرد دریافت کننده جلوگیری شود.

او می‌گوید: این خوک در یک مرکز تخصصی عاری از بیماری‌ پرورش داده شد و آزمایش‌های آن برای یافتن حدود ۱۲ عامل بیماری‌زا از جمله استرپتوکوکوس سوئیس، سویه نوع ۲ مایکوپلاسما پنومونیه و سیتومگالوویروس خوک منفی بود. تاکنون علائمی از پس زدن فوری اندام مشاهده نشده و کبد در حال تولید صفرا است. کوپر می‌گوید: این دلگرم کننده است.

محققان همچنین نمونه‌های روزانه‌ای از خون و کبد گرفته‌اند و پاسخ ایمنی، خطر عفونت و عملکرد کبد را با جزئیات ارزیابی خواهند کرد.

درمانی موقت؟

محققان قصد دارند تا اواخر سال جاری این روش را روی یک فرد دیگر که از نظر بالینی فوت کرده است، تکرار کنند و در این آزمایش کبد موجود در بدن آن فرد را خارج خواهند کرد.

محی الدین خاطرنشان می‌کند که اگرچه افرادی که از نظر بالینی مرده‌اند، یک مدل مفید برای ارزیابی قابلیت پیوند عضو بیگانه در افراد زنده به حساب می‌آیند، اما این سودمندی محدود است، زیرا زمانی که مغز فرد فعالیت خود را متوقف می‌کند، دچار تغییرات هورمونی می‌شود.

هنوز مشخص نیست که چه مدت می‌توان فردی بدون عملکرد شناختی را با دستگاه تنفس مصنوعی و با عضو اهدایی خوک نگه داشت. طولانی‌ترین مورد ثبت شده دو ماه بود که در آن پیوند کلیه خوک انجام شده بود.

شاکد نیز این سؤال را مطرح می‌کند که آیا پیوند کبد خوک برای انسان ضروری است یا خیر. برخلاف قلب که اساسا به عنوان یک پمپ عمل می‌کند، کبد وظایف پیچیده زیادی را انجام می‌دهد که پیوند را دشوار می‌کند. کبد خوک می‌تواند نقش سم‌زدایی و دفع مواد زائد را انجام دهد، اما شاکد فکر می‌کند که کبد خوک نمی‌تواند طیف وسیعی از پروتئین‌های مورد نیاز برای سایر عملکردهای کبد انسان را تولید کند.

این بدان معنی است که اگرچه پیوند عضو خارجی قلب و کلیه به عنوان جایگزین‌های احتمالی اندام در درازمدت مورد توجه قرار می‌گیرند، اما پیوند کبد می‌تواند به عنوان یک راه حل کوتاه مدت برای افراد مبتلا به نارسایی کبد دیده شود.

انتهای پیام